Bu hastalıklara dikkat! Sonbaharda en sık görülen 8 hastalık

Sonbaharda daha az güneş ışığı olur, hava değişir ve bağışıklık sistemimiz zayıflar. Bu üzere durumlarda, havada çok süratli yayılan birçok rahatsız edici hastalık ve gizlenen virüs bedenimize saldırır. Virüsler ve grip en korkutucu olanlardır.

Ilık ve kuru yaz mevsiminin yerini serin ve yağmurlu sonbahar aldı. Sonbahar mevsimin özelliği olan hastalıklar da ortaya çıkmaya başladı. Yılın bu vaktinde bilhassa bulaşıcı üst teneffüs yolu hastalıklarının sayısı süratle artıyor. Periyodun klasik hastalıkları neredeyse büsbütün kulak burun boğaz ile ilgili.

Soğuk algınlığı

En yaygın sonbahar hastalıklarından biri soğuk algınlığıdır. Sabahları serin, öğlenden sonraları soğuk ve sıcak olan değişken hava nedeniyle, uygun biçimde giyinmek herkes için hakikaten zordur. Kıyafetlerinizi gerçek seçmezseniz ya üşürsünüz ya da çok ısınırsınız. Her iki durum da sizi soğuk algınlığına yatkın hale getirebilir.

Basit bir soğuk algınlığı burun tıkanıklığı, burun akıntısı, boğaz ağrısı, baş ağrısı, genel halsizlik ve yüksek ateşle ortaya çıkar. Bu semptomların neredeyse yüzde 100’ü virüslerden kaynaklanır.

Tedavi öncelikle semptomatiktir, burun spreyi, ağrı kesici ve ateş düşürücü, boğaz antiseptikleri, yüksek doz C vitamini ve bol sıvı ile tedavi yapılır. Bu belirtiler ortaya çıktığında çabucak doktora gitmek gerekli değildir, meskende eczanelerde bulunan eserlerin kullanılması yardımcı olabilir. Meskende tedaviye karşın semptomlar geçmezse yahut kötüleşirse, bir kulak burun boğaz uzmanına gidilmesi önerilir.

Vakaların büyük çoğunluğu bulaşıcı olmasına karşın soğuk algınlığı toplumda ekseriyetle kıymetsiz olarak görülür. Yüzden fazla virüs çeşidi teneffüs sıkıntılarına neden olabilir. Burun ve sinüslerin mukoza zarının iltihaplanması ile alakalı hastalıklar damlacık enfeksiyonu ile yayılır, bu nedenle tek bir hapşırma yahut öksürük, milyonlarca virüsü havaya göndermek için kafidir.

Hastalıklara bakteriler neden olmadığı için antibiyotikler etkisizdir. Yalnızca enfeksiyon komplikasyonlara neden olursa gerekli olabilir, lakin o vakit bile yalnızca tıbbi tavsiye üzerine kullanılmalıdır.

Çoğu mevsimsel virüs, bilhassa birkaç gün dinlenme, vitaminler, şifalı bitkiler, boğaz antiseptikleri, burun damlaları yahut gerekirse ateş düşürücülerle desteklenirse, olağan bir bağışıklık sistemi tarafından kolay kolay savuşturulur.

Sinüzit

Sarımsı-yeşil burun akıntısı çoklukla genel semptomlara ek olarak soğuk algınlığının bir komplikasyonu olarak ortaya çıkar. Öne eğilirken, yüzde güçlü bir dolgunluk hissi ortaya çıkar, ateş artışı, öksürük ve balgam ile birlikte kalıcı hale gelir.

Yüz ve frontal sinüslerin iltihaplanmasına neden olan mikroorganizmalar çoğunlukla virüslerdir. Bununla birlikte, bakteriyel enfeksiyon da yaygındır.

Bakteriyel sinüzit semptomatik tedaviye ek olarak antibiyotiklerle tedavi edilir. Gerçek ilaç tedavisini seçmek tıbbi bir iştir, bir aile tabibinin yahut bir kulak burun boğaz uzmanının yardımına gereksinim vardır.

Saman nezlesi, alerji

Bazı polenler birinci donların ortaya çıkmasına kadar havada bulunur. Eylül ayında en güçlü alerji semptomlarına neden olur. Hastalığa burun akıntısı, burun tıkanıklığı, gözlerde sulanma ve boğazda kaşıntı hissi eşlik eder.

Alerjenin ne yazık ki ortadan kaldırılmasının imkansız olduğu göz önüne alındığında, tedaviye dikkat edilmelidir. Burun tıkanıklığı ve burun akıntısı eczanelerde bulunan burun spreyleri ve antihistaminikler kullanılarak süreksiz olarak iyileştirilebilir.

Özel alerji ilaçları ve burun spreyleri reçete etmek tıbbi bir iştir ve kesinlikle bir uzman tarafından önerilmelidir.

Grip

Bunaltıcı sonbahar havalarında, diğer bir hasta hapşırdığında otobüste bile basitçe gribe yakalanabilirsiniz. Grip, havadaki damlacıklar yoluyla yayılan viral bir hastalıktır. Kuluçka mühleti, yani semptomların ortaya çıkması ekseriyetle 1-3 gün ortasındadır. Enfeksiyon daha sonra 5 gün boyunca öbür bir bireye yayılabilir.

Grip öksürük, burun akınrısı, yüksek ateş, güçsüzlük ve kas ve eklem ağrılarına neden olur. Hastalık ekseriyetle 7 gün içinde geçer fakat bu mühlet içinde bedeni yorar. Yaşlılar, çocuklar ve bağışıklık sistemi zayıf olan şahıslar bilhassa dikkatli olmalıdır. Grip küçümsenmemelidir, zira pnömoniye dönüşebilir ve hatta kalp krizi ve orta kulak iltihabına bile yol açabilir.

Grip olduğunuzda tek yapmanız gereken semptomları hafifletmek ve geçmesini beklemektir. Sıvı alımı çok değerlidir. Ateş sırasında terlediğiniz sıvı ölçüsünü günde 2 ila 4 litre sıvı ile değiştirmelisiniz. Su, bitki çayları, meyve suları ve siyah çay bu emel için uygundur.

Şifalı bitkiler de grip tedavisinde harika yardımcılardır. Ihlamur çayı bilhassa tavsiye edilir. Ihlamur çiçeği, terleme, safra ve idrar atılımını teşvik eden birçok husus içerir. Ayrıyeten balgam söktürücüdür ve tahriş edici öksürüğü azaltır. Bir yemek kaşığı kurutulmuş ıhlamuru kaynatın, 10-15 dakika bekletin, sonra süzün. Bal ve birkaç damla limon suyu ekleyin. Ateş 5 günden uzun sürerse doktora gitmeyi geciktirmeyin. Bakteriyel pnömoniye dönüşebileceğinden gribi hafife almayın.

C vitamini öncelikle gripten korunmada değerli rol oynar ve bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur. Eczanelerde C vitamini içeren birçok besin desteği bulabilir yahut bunu doğal olarak turunçgiller, elma, kivi yahut biber üzere besinlerden alabilirsiniz. Önerilen günlük C vitamini dozu yaklaşık 80 mg’dır.

Gribi önlemek için şahsî hijyene uyun, tek kullanımlık mendil tercih edin, mendil kullandıktan sonra sistemli olarak ellerinizi yıkayın ve grip salgını sırasında çok kalabalık kapalı yerlerden kaçının.

Üst teneffüs yolları iltihabı

Üst teneffüs yolları iltihabı da 7 güne kadar sürebilir. Üst teneffüs yolu iltihabı viral bir enfeksiyondur, lakin istisnai olarak bakteriyel bir enfeksiyon da olabilir ve hekim buna nazaran antibiyotik tedavisine karar verir.

Üst teneffüs yollarının iltihaplanmasına burun tıkanıklığı, ateş, hapşırma ve tahriş edici öksürük eşlik eder. Semptomlar öyleymiş üzere görünmesine karşın, üst teneffüs yolu iltihabı grip değildir. Grip, farklı bir virüs tipinden kaynaklanır.

Üst teneffüs yolları iltihabı sinüziti tetikleyebilir. Belirtileri alında yahut göz etrafında ağrı ve burun akıntısıdır. Üst teneffüs yolları iltihabı ayrıyeten pnömoni ve bronşiti tetikleyebilir.

Tedavi sırasında çok uyumanız gerekir, kâfi sıvı alımı, terleme ve pak hava soluma çok kıymetlidir. Rahatlamak için kullanacağınız burun damlalarını en fazla iki hafta kullanmaya çalışın.

Ağız boşluğunun hijyenine daha fazla dikkat edin ve adaçayı yahut papatya kaynatmaları ile gargara yapın. Gereğince sıvı tüketin ve vitamin açısından varlıklı meyve ve sebzeler yiyin.

Bademcik iltihabı

Bu enfeksiyöz iltihaplı hastalığa her yerde yakalanabilirsiniz, zira damlacık enfeksiyonu ile yayılır. Bu hastalığın belirtilerini basitçe tanıyabilirsiniz. Bademcikler şişer ve görünür beyaz bir plakla kaplanır, boğaz kaşınır ve acımaya başlar ve yutkunmak çok zorlaşır. Buna uyuşukluk, ateş ve kas ve eklem ağrısı eşlik eder.

Viral yahut bakteriyel bademcik iltihabı olup olmadığına karar verecek olan doktora gitmeyi muhakkak geciktirmeyin ve daha sonra buna nazaran antibiyotik almaya başlayın. Bunları aldıktan sonra, antibiyotikler tarafından tahrip edilen bağırsak florasını yenilemek için probiyotik alın.

Boğaz ağrınız varsa bir bezi yahut mendili soğuk suya batırın, sıkın ve boynunuza sarın. Bezi folyo ile örtün, akabinde kuru bir bezle bağlayın. 2 saat boyunca bekletin. Bunu adaçayı ve papatyadan yapılmış bitki çayları ile tamamlayın.

Hastalık sırasında yatak istirahati de kıymetlidir. Düzgünleşme 1-2 hafta sürebilir.

Larenjit

Larenjit, yani gırtlak iltihabı bağımsız olarak gelişmez, fakat birçok vakit grip, zatürree yahut bronşit üzere başka hastalıklara eşlik eder. Viral larenjit, damlacık ile yayılır ve enfekte havanın solunmasıyla bulaşabilir.

Larinks şişer, ses kısıklığı, nefes almada zorluk ve öksürük tipik olarak larenjitte görülür. Bütün bunlara ateş, boğaz ağrısı eşlik eder ve yutkunma da zordur. Larenjitin kuluçka mühleti 1-3 gündür.

Akut larenjit durumunda iltihap laringeal yüzey boyunca ses tellerine yayılır. En sık altı aydan beş yaşına kadar olan çocukları tesirler. Larenjitin en önemli formu, virüslerin değil bakterilerin neden olduğu boğaz ağrısıdır.

Çocuklarda larenjit seyri yetişkinlerden çok daha şiddetlidir. Öncelikle olağan kurallarda trakeası küçük ve dar olan bebeklerde ve sonrasında daralma riski yüksek olan bebeklerde hastalık önemli problemlere neden olabilir. Larenjit süratli ve apansız ortaya çıkar. Çocuk gece uykuya dalarken sağlıklıdır, lakin sabah hasta uyanır. Çocuğun larenjit atağı varsa, ateşi varsa ve hırıltılı öksürük varsa, birinci yardımın birinci adımı onu pak ve soğuk havaya çıkarmaktır. Boyun bölgesine yapılacak soğuk kompres de yardımcı olur. Kimi olaylarda çocuk boğulmaya başlar ve maviye döner. Bu öksürük krizi ve nefes darlığı çoğunlukla akşam geç saatlerde ve gece meydana gelir.

Viral larenjitin tedavisi yoktur. Ateş ve boğaz ağrısı ilaçlarla azaltılabilir. Güçlü bir öksürük durumunda, hekim geceleri alınması gereken öksürük ilaçlarını reçete eder. Ekseriyetle 2 hafta sonra larenjitten kurtulabilirsiniz lakin bu müddet şahıstan şahsa değişir.

Evdeki kuru havayı nemlendirerek larenjit önlenebilir. Çok kuruluk ve ısı bağışıklık sistemini zayıflatır. Konutunuzdaki hava çok kuruysa, radyatörlerin üzerine nemlendirici kullanın yahut buharlaştırıcı yahut ıslak havlu koyun.

Bronşit

Bronşit akciğerlerin bronş tüplerinin yüzeyini kaplayan mukoza zarının iltihaplanmasıdır. Bronşların mukoza zarı şişer ve artan mukus üretimi başlar. Bronşitin akut ve kronik formları vardır. Kronik bronşit, sigara dumanıyla bronşlarını tahriş eden sigara içenleri yahut tozlu ortamlarda yaşayan ve bronşları uzun müddet toz hasarına maruz kalan şahısları tesirler. Akut bronşit havanın solunmasıyla yayılır.

Bronşit, burun akıntısı ve nefes almada zorluk ile başlar, beden ısısı yükselir, hasta yorgun ve halsizdir, evvel kuru, tahriş edici bir öksürük başlar, sonra balgam çıkar.

Diğer hastalıklara benzeri biçimde bronşit tedavisi de temel olarak beğenilen olmayan semptomların hafifletilmesine yöneliktir. Yatak istirahati ve rahatlama burada da öncelikli olarak değerlidir. Ateş ve öksürük ilaçlarla giderilebilir. Öksürük ilaçları çok yardımcı olur. Boğaz ağrısı için zencefil yahut nane çayı önerilir.

Bronşit güzelleşmesi 7 güne kadar sürebilir. Güzel bir bağışıklık sistemi temelde kıymetlidir.